صندوق ضمانت صادرات ایران برای رونق تولید و صادرات چه کرد؟
صندوق ضمانت صادرات ایران به عنوان تنها موسسه بیمه اعتبار صادراتی (ECA) ایران که همتای موسساتی نظیر ساچه ایتالیا، هرمس آلمان و ساناسور چین می باشد با صدور انواع بیمه نامه و ضمانت نامه های اعتباری نقش مهمی در توسعه صادرات غیر نفتی ایفا می نماید.
به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، در شرایطی که مشکلات عدیده روابط بانکی و بیمه ای ناشی از تحریم های ناعادلانه ایالات متحده آمریکا تاثیر نامطلوبی بر روابط تجاری کشور با بازارهای خارجی ایجاد نموده است، این صندوق دستاوردهای مهمی در طی سالهای گذشته به ویژه در سال 1398 و سال گذشته کسب نموده و به میزان قابل توجهی، با طراحی محصولات جایگزین خلاء حضور بانک های ایرانی در تجارت خارجی را مرتفع نموده است. هر چند این موضوع برای در امان ماندن از تحریم های آمریکا کمتر رسانه ای شده و تنها فعالان عرصه صادرات از آن اطلاع یافته اند.
چکیده ای از عملکرد کمی و کیفی صندوق در سال 1398 و 6 ماهه ابتدایی سال گذشته برای تحقق جهش تولید و همچنین کاهش تاثیرات منفی تحریم ها و شیوع ویروس کرونا بر صادرات کشور به شرح زیر است:
الف- 1) عملکرد کمی سال 1398، برآورد سال گذشته و هدفگذاری سال جاری به میلیون دلار
1- حجم کلی پوشش های ریسک صندوق ضمانت صادرات ایران از طریق صدور بیمه نامه و ضمانت نامه اعتباری در سال 1398 برابر 2.6 میلیارد دلار بوده که رشد 20 درصدی نسبت به سال 1397 و 18.6 درصدی نسبت به سال 1394 نشان می دهد.
2- همچنین صندوق ضمانت صادرات در 6 ماهه ابتدایی سال گذشته 1.3 میلیارد دلار پوشش های صادراتی ارائه نموده که 94 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش نشان می دهد. چه بسا حجم صادرات غیر نفتی با شدت بیشتری کاهش می یافت.
3- حجم عملکرد پوششی در بخش بیمه نامه های اعتبار صادراتی کوتاه مدت با رکورد 1279 و 1269 درصدی نسبت به سال 1394 دارد.
4- همچنین عملکرد صندوق در این بخش در 6 ماهه ابتدایی سال گذشته به 976 میلیون دلار رسیده که رشد 96 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل آن نشان می دهد.
5- در بخش حمایت از صادرات خدمات فنی و مهندسی، حجم پوشش های بیمه ای میان و بلند مدت به 128 میلیون دلار رسیده که رشد 3100 درصدی نسبت به مدت مشابه سال 1398 دارد.
6- ظریب پوشش صادرات (سهم پوشش صندوق از صادرات غیر نفتی) در سال 1398 به 6.7 درصد و در 6 ماهه ابتدایی سال گذشته به حدود 10 درصد رسیده است. این در حالی است که متوسط این ضریب در موسسات همتای صندوق در کشروهای توسعه یافته 2 درصد و در کشور ترکیه به عنوان رقیب صادراتی ایران 7 درصد می باشد.
الف - 2) عملکرد کیفی سال 1398 و 6 ماهه سال گذشته با محوریت نقش افرینی بین المللی، مقابله با تحریم، تنظیم دیپلماسی اقتصادی و پر کردن خلاء تحریم های بانکی:
عضویت صندوق ضمانت صادرات ایران در اتحادیه های بین المللی نظیر اتحادیه بیمه گران اعتبار و سرمایه گذاری موسوم به «اتحادیه برن»، و اتحادیه بیمه گران اعتبار و سرمایه گذاری کشورهای اسلامی، موسوم به «اتحادیه امان» فرصت بی نظیری فراهم نموده تا با استفاده از این ظرفیت بین المللی تا حدودی خلاء محدودیت های بین المللی بانک های ایرانی ناشی از تحریم را برطرف نماید. در این راستا، مذاکرات موفقی با موسسات همتا برای طراحی ابزارهای جانشین محصولات بانکی (با هدف مقابله با تحریم های بانکی) صورت گرفته و در بعضی بازارها عملیاتی شده است.
کسب کرسی هیات مدیره اتحادیه امان برای سال 2020- 2021 با اجماع کشورهای اسلامی به دلیل بالاترین عملکرد صندوق در میان موسسات مشابه، مذاکره برای کاهش ریسک ایران با ECA های عضو سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه (OECD) که منجر به کاهش 2 پله ای ریسک ایران از 7 به 5 شد که متاسفانه پس از خروج آمریکا از برجام از دست رفت. مذاکره با دولت و بانک مرکزی جهش پذیرش ضمانت نامه های صندوق در مناقصات این کشورها، پوشش ریسک تجارت تهاتری با همکاری ایمیدرو، صدور ضمانت نامه های مستقیم مورد نیاز پیمانکاران برای ورود به مناقصات خارجی به جای سیتسم بانکی، گسترش دسترسی صادرکنندگان به تامین مالی از طریق بازار سرمایه، تسهیل و ایجاد مزیت برای فروش کالا در بورس کالا و انرژی در رینگ صادراتی به صورت مدت دار، پوشش ریسک های اصلی ناشی از تحریم به ویژه ریسک سلب مالکیت و مصادره و انتقال ارز.
* تسنیم