۴۸۹ معدن؛ ظرفیت مغفول سرمایه‌گذاری در آذربایجان‌غربی
وجود ۴۸۹ معدن و ۵۱ نوع ماده معدنی در آذربایجان‌غربی، این استان را به یکی از قطب‌های معدنی کشور تبدیل کرده که برای توسعه این بخش مغفول و مستعد، باید زمینه حضور سرمایه گذاران بخش خصوصی بیشتر فراهم شود تا این بخش، نقش خود را در توسعه استان بیش از پیش ایفا کند.
به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، از حدود هشت هزار میلیارد دلار گردش مالی سالانه بخش صنعت در دنیا، نزدیک به ۳۰ درصد آن مربوط به بخش معدن است و شرایط اقتصادی امروز کشور و گسترش ابعاد تحریم‌های ظالمانه بین‌المللی، ایجاب می‌کند توسعه معدن و صنایع معدنی به‌عنوان یک ضرورت جدی برای ایران مطرح‌شود و با اتکا بر این بخش از شرایط دشوار کنونی گذر کنیم.
تنوع و غنای ذخایر عظیم معدنی، ایران را یکی از کشورهای پرپتانسیل جهان ازنظر توانایی تامین مواد اولیه مورد نیاز صنعت کرده است و موقعیت جغرافیایی و وضعیت ژئوپلیتیک ایران در منطقه، امکان صادرات صنایع معدنی را به تمامی نقاط دنیا میسر می‌کند.
به همین دلیل تمرکز بر اکتشاف ذخایر جدید یک ضرورت حتمی برای بخش معدن کشور محسوب می‌شود و در این بین آنچه به‌عنوان یک الزام می‌تواند بر آهنگ رشد و موفقیت کشف ذخایر جدید کمک کند گذر از روش‌های سنتی فعلی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین است.
اکتشافات معدنی نویدبخش رشد اشتغال پایداربوده و این روند در آذربایجان‌غربی با جدیت دنبال می‌شود و مسوولان را برآن داشته است تا روند پیشرفت در بخش معادن را با جدیت دنبال کنند به گونه‌ای که استاندار آذربایجان‌غربی به عنوان مقام عالی دولت بر این روند تاکید ویژه دارد.
اکتشافات معدنی نویدبخش رشد اشتغال پایدار در آذربایجان غربی
استاندار آذربایجان‌غربی گفت: شناسایی ظرفیت‌های جدید، توسعه معادن کوچک و ایجاد واحدهای فرآوری معدنی به منظور جلوگیری از خام‌فروشی از جمله راهکارهای مدیریت استان برای رشد اشتغال پایدار در این بخش به شمار می‌رود.
محمدمهدی شهریاری اضافه کرد: اکتشافات صورت گرفته در بخش فلزات گرانبها و دیگر فلزات، روزهای خوبی را برای حوزه معدنی آذربایجان غربی ترسیم کرده است.
وی ادامه داد: احیای ظرفیت‌های مغفول معدنی در استان آذربایجان‌غربی رونق بیش از پیش اقتصاد و اشتغال را در پی خواهد داشت.
وی افزود: با نتایج خوبی که از بررسی های اکتشافی شرکت غدیر در استان شکل گرفته بسترهای انعقاد تفاهم‌نامه همکاری مشترک و سرمایه‌گذاری در حوزه معدنی فراهم شده است.
اطلس معادن آذربایجان‌غربی باید تهیه شود
باتوجه به اینکه شناسایی موقعیت‌ها و توجه به آن می‌تواند زمینه توسعه و دسترسی را راحت کند، باید یک نقشه جامع از معادن تهیه شود که این امر نیز مورد تاکید مقام عالی دولت در آذربایجان‌غربی است.
استاندار آذربایجان غربی با بیان اینکه ظرفیت‌های معدنی استان برای سرمایه‌گذاری به درستی احصا و مشخص نشده است، گفت: برای ورود بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در معادن استان باید اطلس معادن که دربرگیرنده ظرفیت‌ها و مزیت‌های سرمایه‌گذاری است، تهیه شود.
شهریاری، اشتغال و سودآوری در بخش معدن را نیازمند تامین زیرساخت‌های لازم جهت مشارکت بخش خصوصی دانست و افزود: تا به امروز به درستی از ظرفیت معادن در توسعه استان بهره‌گیری نشده است.
معادن آذربایجان‌غربی به افراد متخصص واگذار شود
وی گفت: معادن آذربایجان غربی باید به افراد متخصص و دارای صلاحیت واگذار شود و این امر باید در اولویت کاری مسوولان مرتبط قرار گیرد.
وی افزود: انتخاب افراد دارای تخصص در حوزه معدن باعث می‌شود که مشکل‌های موجود در بهره‌برداری از معادن کمتر شود.
استاندار آذربایجان غربی ادامه داد: همچنین در صورت فعالیت افراد متخصص در معادن، آسیب کمتری به منابع طبیعی و محیط زیست وارد می‌شود.
وی اظهار داشت: رفع برخی مشکلات در این حوزه نیازمند اعتبارات چندانی نبوده و تنها با تدابیر مدیریتی و واگذاری اختیارات به استان‌ها این امر قابل رفع و پیگیری است.
شهریاری تاکید کرد: مسوولان درسریع‌ترین زمان ممکن نسبت به فعال‌سازی طرح احیای معادن کوچک مقیاس اقدام کنند.
۵۱ نوع ماده معدنی در آذربایجان‌غربی وجود دارد
ذخایر معدنی منابع اولیه بسیار مهم و استراتژیک برای صنایع مختلف بوده و ضامن ادامه حیات آنها محسوب می‌شوند؛ معادن به عنوان پیشران اقتصادی در هر کشوری مطرح بوده و باتوجه به گستردگی مواد معدنی و وجود ذخایر با ارزش در سطح آذربایجان غربی، سرمایه‌گذاری در این بخش طی سال‌های آینده رشد اقتصادی درخشانی را برای استان خواهد داشت.
معاون معدن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌غربی با اشاره به اینکه ۶۸ نوع ماده معدنی در کشور شناسایی شده است، گفت: ۵۱ نوع از این تعداد در این استان وجود دارد که در مرحله اکتشاف و بهره‌برداری است.
پریسا عابدپور ادامه داد: عمده مواد معدنی دارای کاربرد در صنایعی از جمله ساختمانی، آرایشی، بهداشتی، فولاد، نفت و عواملی از این قبیل است.
وی اضافه کرد: صنایع تبدیلی این استان نیز در بخش‌های فرآوری و استحصال طلا، سنگ تزئینی، تولید سیمان، آهک، گچ و صنعت تولید پودرهای میکرونیزه فعال است.
استخراج سالانه بیش از ۱۷ میلیون تُن مواد معدنی در آذربایجان‌غربی
برداشت مواد معدن از معادن می‌تواند زمینه توسعه اشتغال و ارزآوری را برای منطقه و استان فراهم کند و این امر نیز خود موجب توسعه اقتصادی می‌شود.
به گفته معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌غربی، سالانه ۱۷ میلیون و ۶۸۰ هزار و ۸۲۵ تُن انواع مواد معدنی از معادن این استان استخراج می‌شود.
عابدپور با بیان اینکه این میزان از ۴۸۹ معدن فعال استان استخراج و به مراکز فرآوری در داخل و خارج از کشور ارسال می‌شود، بیان کرد: میزان ذخیره قطعی معادن آذربایجان‌غربی یک میلیون و ۲۲۱ هزار و ۶۵۷ تُن بوده که در این بخش برای پنج هزار و ۲۰۰ نفر به صورت مستقیم در بخش معدن استان اشتغال فراهم شده است.
وی، میزان سرمایه‌گذاری بر روی این معادن را سه هزار و ۷۴۰ میلیارد و ۱۳۸ میلیون ریال عنوان کرد و افزود: امروزه معادن و مواد معدنی موجود در کشور به اصلی‌ترین عامل توسعه اقتصادی تبدیل شده است که آهن و فولاد نیز از مهمترین مواد معدنی برای توسعه اقتصادی، ثروت آفرینی، اشتغالزایی و افزایش ارزش افزوده به شمار می‌رود.
صنایع تبدیلی به دلیل فرآوری انواع محصولات موجب کاهش هدررفت منابع تولیدی، هدفمندشدن تولید، ایجاد زمینه صادرات و بالا رفتن اشتغال و درآمد بهره‌برداران در زمینه‌های مختلف شده و به معنای تمام کلمه این صنعت راه‌گشای توسعه و جهش تولید در بخش‌های مختلف به شمار می‌رود.
ظرفیت صنایع تبدیلی مواد معدنی آذربایجان‌غربی به ۹۸ میلیون تُن رسید
معدن و انواع مواد معدنی موجود در آذربایجان‌غربی نعمت عظیم خدادای هستند و بهره‌مندی از آنها بخشی از زمینه توسعه و استغال را برای جوانان منطقه فراهم می‌کند، اما باید در کنار بهره‌مندی از این ذخایر الهی از نحوه تبدیل و استفاده از آنها در صنایع مختلف آشنا بود و از ظرفیت صنایع تبدیلی برای رونق اقتصاد بهره‌مند شد.
به گفته رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌غربی، ظرفیت تولید واحدهای صنایع فرآوری و تبدیلی مواد معدنی این استان به ۹۸ میلیون و ۷۳۳ هزار و ۶۴۱ تُن در سال رسیده است.
غلامرضا بابایی اظهار داشت: این ظرفیت فرآوری توسط ۸۴۷ واحد فرآوری و تبدیلی مواد معدنی در بخش‌های مختلف شن و ماسه، کانی فلزی و غیرفلزی و طلا در سطح استان فعال بوده و انجام می‌شود.
وی ادامه داد: برای راه‌اندازی این واحدهای صنایع تبدیلی، بیش از ۱۸ هزار و ۳۳۴ میلیارد ریال در آذربایجان غربی سرمایه‌گذاری شده است که این رقم در مقایسه با نرخ ارز امروزی حدود ۱۰ برابر محاسبه می‌شود.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌غربی گفت: این واحدها برای ۲۲ هزار و ۵۳ نفر در این استان زمینه اشتغال پایدار فراهم کرده است.
بابایی با اشاره به زمینه فعالیت این صنایع تبدیلی، اظهار داشت: شستشو و دانه‌بندی مصالح سنگی ساختمانی (شن، ماسه، بالاست)، کنسانتره طلا، شن و ماسه شستشو و دانه‌بندی شده، محصولات بتنی غیرمسلح از بتن معمولی، آجر فشاری، انواع سفال ماشینی (اتوماتیک) و بتن سیال معمولی از زمینه‌های فعالیت واحدهای صنایع تبدیلی و فرآوری مواد معدنی در این استان است.
وی اظهار کرد: یکی از بزرگترین مزیت‌های این استان در بحث توسعه صنایع تبدیلی، هم‌مرز بودن آذربایجان‌غربی با سه کشور خارجی است که می‌تواند امر صادرات را بسیار تسهیل بخشیده و بازار خوبی برای محصولات این واحدهای تولیدی باشد.
بخش معدن و صنایع پایین دستی آن محور توسعه آذربایجان‌غربی به شمار می‌رود ولی معادن سنگ این استان با مشکلات عدیده‌ای چون خام فروشی و نبود بازار مواجه است.
اعطای تسهیلات با بهره بانکی پایین برای سرمایه در گردش و همچنین نوسازی ماشین آلات معدنی برای بهبود عملکرد معادن این استان ضروری است.
آذربایجان‌غربی از وضعیت مناسبی در زمینه ذخایر معدنی برخوردار است اما هنوز تا بهره‌برداری مطلوب از ظرفیت‌های بخش معدن و صنایع معدنی راهی طولانی در پیش دارد.
محدوده آذربایجان‌غربی تحت پوشش سه زون از زون های بیست گانه اکتشاف سیستماتیک کشور شامل "اشنویه – خوی"، "مریوان – مهاباد" و "شاهین دژ – ماهنشان" قرار گرفته است.
* ایرنا
