نگاهی به صادرات ایران در دولت یازدهم
سازمان توسعه تجارت در جدیدترین ارزیابی خود به وضعیت صادرات و واردات کشور در هفت ساله دولت روحانی پرداخته است.
به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، هرچند در سال‌های ابتدایی دولت یازدهم و با توجه به تحریم‌های بین المللی موجود علیه ایران، یکی از دغدغه‌های دولت، به نتیجه رسیدن برجام و امکان پذیر شدن فروش دوباره نفت بود اما در کنار آن بحث توسعه زیرساخت‌های صادرات غیرنفتی نیز دنبال شد تا جایی که در دو سال گذشته و همزمان با کاهش شدید درآمدهای نفتی، عملا بخش قابل توجهی از ارز مورد نیاز کشور را صادرات غیرنفتی پوشش داده است.
با وجود تحریم‌های امریکا، صادرات غیرنفتی ایران در دو سال اخیر نیز روال ثبات همراه با افزایش خود را ادامه داد و تنها شیوع ویروس کرونا در ماه‌های گذشته مانع از حفظ این روند شد. هرچند صادرکنندگان معتقدند در صورت کاهش محدودیت‌های کرونایی می‌توان آمار ماه‌های گذشته را نیز به زودی جبران کرد.
سازمان توسعه تجارت در بررسی عملکرد تجاری ایران در هفت ساله دولت روحانی، اعلام کرده که در سال ۱۳۹۲، میزان رشد صادرات از نظر ارزشی یک درصد و از نظر وزنی هجده درصد بوده است. در سال 1393 که نخستین سال کامل مدیریت دولت یازدهم بوده، صادرات غیرنفتی ایران رکورد زده و به عدد پنجاه میلیارد دلار رسیده است. بر این اساس صادرات ایران از نظر ارزشی بیست و یک درصد و از نظر وزنی هفت درصد افزایش یافته است.
بنا بر آمارهای ثبت شده، عملکرد صادراتی ایران در سال 1394 منفی شده اما در سال 1395 و همزمان با به نتیجه رسیدن مذاکرات برجام، بار دیگر مثبت شده است. صادرات ایران در پایان این سال، از نظر ارزش چهار و از نظر وزنی سی و هشت درصد رشد داشته است.
در سال 1396 و با اجرایی شدن توافق هسته‌ای روند مثبت صادرات ایران ادامه یافته و در پایان این سال، رشد هفت درصدی در ارزش و دو درصدی در وزن به ثبت رسیده است.
در سال 1397 با آغاز تحریم‌های جدید آمریکا، صادرات ایران از نظر وزنی با کاهش یازده درصدی و از نظر ارزشی با کاهش پنج درصدی مواجه شد اما در سال 1398 با ایجاد نقطه تعادلی جدید در صادرات، میزان صادرات غیر نفتی از نظر وزنی رشدی چهارده درصدی پیدا کرد و به عدد صد و سی و چهار میلیون تن رسید. عددی که در عملکرد چهل ساله اخیر بی سابقه بوده است.
سازمان توسعه تجارت همچنین پیش بینی کرده که در سال جاری با توجه به تداوم تحریم‌ها و شیوع ویروس کرونا، میزان صادرات تا بیست درصد کاهش پیدا کند.
به این ترتیب بررسی عملکرد هفت ساله نخست دولت روحانی نشان می دهد که وزن صادرات غیر نفتی ایران در سال 1398 و در مقایسه با سال 1392، افزایشی چهل و سه درصدی داشته است. در حوزه ارزش صادراتی اما کاهشی چهارده درصدی ثبت شده که البته در کنار تحریم‌ها، بحث اصلاح قیمت پایه صادراتی در گمرک که از سال 1397 کلید خورد نیز در آن بی تاثیر نیست. همچنین اعلام شده که میزان واردات کالا به ایران نیز در طول این مدت حدودا دوازده درصد کاهش یافته است.
* ایسنا
