احداث موزه معدن با جذب سرمایه‌گذار
تفاهمنامه ایجاد موزه معدنی سوادکوه که از آن به‌عنوان نخستین موزه معدنی کشور یاد می‌شود، در اردیبهشت ۱۳۹۶ با اعتبار دوساله به امضای ایمیدرو و دانشگاه شهید بهشتی رسید و مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان هم برای این منظور به حساب شرکت البرز مرکزی واریز شد.
به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، گام‌های باقیمانده برای راه‌اندازی نخستین موزه معدنی کشور در سوادکوه مازندران تدابیر اجرایی را می‌طلبد. تفاهمنامه ایجاد موزه معدنی سوادکوه که از آن به‌عنوان نخستین موزه معدنی کشور یاد می‌شود، در اردیبهشت ۱۳۹۶ با اعتبار دوساله به امضای ایمیدرو و دانشگاه شهید بهشتی رسید و مبلغ پانصد میلیون تومان هم برای این منظور به حساب شرکت البرز مرکزی واریز شد.
با اینکه وظایفی در صورت‌جلسات برای سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران، شرکت البرز مرکزی و دانشگاه شهید بهشتی تعریف شد، اما پس از دو سال شاهد پیشرفت ملموسی نبوده‌ایم و امروز اعتبار آن تفاهمنامه نیز به اتمام رسیده است.
فرآیند راه‌اندازی موزه معدنی
اخبار و گزارش‌های مختلفی از این موضوع در رسانه‌ها با تیترهای «نخستین موزه معدن کشور در مازندران احداث می‌شود»، «راه‌اندازی نخستین موزه معدنی و گردشگری کشور در گام نخست»، «انتخاب سرمایه‌گذار؛ شکاف اجرایی‌شدن موزه معدنی شمال کشور» آورده شد.
این گزارش‌ها و نمونه‌هایی از آن بیانگر نارضایتی فرماندار سوادکوه از پیشرفت کار، ملی بودن تفاهمنامه و نادیده‌گرفتن ادارات استانی و شهرستانی مرتبط در آن، معرفی نقاط دیگر به همراه معدن قدیمی کنیج‌کلا برای اجرای طرح موزه معدنی، بزرگ شدن طرح با الصاق طرح گردشگری به ایجاد موزه، ضعف تمایل البرز مرکزی به‌عنوان نماینده ایمیدرو برای اجرای طرح به‌دلیل موانع موجود و ایجاد شبهه‌هایی درباره طرح موزه معدنی سوادکوه در طول بیش از سه سال اخیر است.
راه‌اندازی موزه معدنی سوادکوه
سیدعماد حسینی با اشاره به فرآیند احداث موزه معدنی در سوادکوه گفت: در ابتدا فقط تفاهمنامه وجود داشت و چیز دیگری به‌عنوان پشتیبان نبود.
رئیس پردیس دانشگاه شهید بهشتی زیراب به برگزاری جلسه در ایمیدرو اشاره کرد و گفت: به نقطه‌ای رسیدیم که امکان اجرای طرح وجود نداشت؛ بنابراین جلسه مجدد در ایمیدرو برگزار شد. هرچند این سازمان مایل به اجرای طرح بود، اما البرز مرکزی تمایل چندانی به اجرای آن نداشت.
وی از دعوت تیم کارشناسی شرکت ایمیدرو برای پیگیری موضوع و تنظیم پیش‌نویس اولیه تفاهمنامه و فراخوان جذب سرمایه‌گذار خبر داد و با تایید آن، خاطرنشان کرد: صفر تا صد کار راه‌اندازی موزه معدنی سوادکوه توسط دانشگاه شهید بهشتی و با مشاوره‌های تخصصی ایمیدرو انجام می‌شود.
حسینی به اخذ مجوزهای لازم از دانشگاه خبر داد و اظهار کرد: در حال تنظیم نهایی فراخوان برای درج در رسانه‌ها هستیم. هرچند سرمایه‌گذاری جزو وظایف دانشگاه لحاظ نشده، اما امکان واگذاری داریم و ایمیدرو هم متعهد شد تا مشاوره تخصصی به ما بدهد.
رئیس دانشگاه شهید بهشتی زیراب با بیان اینکه چهار قطعه برای ایجاد موزه معدنی معرفی شد، گفت: تمامی زمین‌ها متعلق به دانشگاه است و برای زمین‌های موردنظر سند داریم. هزینه تقریبی برای ایجاد چهار فاز موزه معدنی، ده میلیارد تومان برآورد شده و فراخوان ما عمومی است که به‌صورت کلی یا جداگانه امکان اجرایی‌شدن دارد.
وی با اعلام اینکه وضعیت پانصد میلیون تومانی که بیان می‌شود برای احداث موزه معدنی در اختیار البرز مرکزی قرار دارد، مشخص نیست، گفت: منافع اقتصادی طرح برای سرمایه‌گذار و دانشگاه تعریف شده است.
حسینی بیان کرد: میزان اشتغال و سود طرح توسط مشاور تعیین شد و میزان اشتغالزایی مستقیم به شرط اجرای کامل، هشتاد و چهار نفر است.
رئیس دانشگاه شهید بهشتی زیراب در پاسخ به سوالی درباره همراهی شورای شهر زیراب افزود: علاقه‌ای از طرف شورای شهر برای ایجاد موزه معدنی ندیدم و رضایت مردم در اولویت ما است.
مشورت برای طرح موزه معدنی
مدیرعامل شرکت البرز مرکزی نیز با اشاره به اینکه اشتغال و نفع عمومی در اولویت طرح موزه معدنی سوادکوه قرار دارد، گفت: اصل مهم کنونی برای موزه معدنی جذب سرمایه‌گذار است.
حسین متصدی با اشاره به اینکه پانصد میلیون تومان را برای راه‌اندازی موزه معدنی سوادکوه با زحمت به‌دست آوردیم، افزود: برای هزینه مبلغ اختصاص یافته باید روال قانونی و نحوه هزینه‌کردها مشخص شود.
مدیرعامل شرکت البرز مرکزی با بیان اینکه واقعیت‌ها باید به‌صورت شفاف بیان شود، خاطرنشان کرد: برای ارائه مشورت تخصصی طرح موزه معدنی سوادکوه همکاری می‌کنیم.
کلام آخر
تقدیرها و تشکرها برای پیگیری طرح موزه معدنی سوادکوه را باید به عقب انداخت، چراکه هنوز اتفاقی در مرحله اجرا و مشاهده خروجی توافقنامه‌ها به‌وقوع نپیوسته است.
پس از رسانه‌ای شدن فراخوان جذب سرمایه‌گذار توسط دانشگاه شهید بهشتی باید منتظر حضور سرمایه‌گذار بود که می‌تواند در چهار فاز یا جداگانه اقدام به سرمایه‌گذاری کند. به‌نظر می‌رسد تفکیک فازها به پراکندگی مدیریت سرمایه‌گذاری منجر شود و بهتر است بر اجرای هر چهار فاز ازسوی یک سرمایه‌گذار تمرکز شود. باید تکلیف پانصد میلیون تومان که حدود هفتاد میلیون تومان برای نگارش طرح هزینه شد هم مشخص شود.
نظارت بر فعالیت سرمایه‌گذار یا سرمایه‌گذاران نیز از دغدغه‌هایی است که با اجرای طرح همراه است و مدیریت مناسب را می‌طلبد.
کوچک‌بینی طرح از آسیب‌های جدی به آن است که در بین برخی مدیران شاهد آن هستیم. هرچند طرح موزه معدنی در گذشته با اشتغالزایی حدود پانصد نفر با سرمایه‌گذاری ده‌ها میلیاردی معرفی شد و با گذشت زمان اشتغالزایی آن به هشتاد و چهار نفر و میزان سرمایه‌گذاری به ده میلیارد تومان تقلیل پیدا کرد، اما همین تعداد اشتغال مستقیم با اشتغالزایی غیرمستقیم و نیز اثرگذاری فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی دیگر می‌تواند به‌عنوان یک اقدام مهم تلقی شود.
آنچه مهم ارزیابی می‌شود آن است که گام‌های باقیمانده بهره‌برداری از نخستین موزه معدنی کشور در سوادکوه برداشته شود.
* صمت
