ناامنی شغلی در صنعت نمایشگاهی علت‌ها و دلایل
«شخصیت انسان‌ها در بحران‌های اقتصادی در زیر فشارهای ایجادشده، بیکاری و نبود امنیت شغلی مانند پوست تخم‌مرغ می‌شکند.» این جمله بیانگر میزان اهمیت مقوله امنیت شغلی در جوامع امروزی است.
به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، در تعاریف آمده که امنیت شغلی یعنی آنکه فرد شاغل نگران از دست دادن شغل خود نباشد. بنابر اعتقاد روان‌شناسان صنعتی و سازمانی، امنیت شغلی یکی از عوامل به‌وجودآورنده رضایت شغلی بوده و بیشتر روی روان افراد تأثیر می‌گذارد و آن را درگیر خود می‌کند. امنیت شغلی موافق چرخه تجاری عمل می‌کند، بدین صورت که در رونق اقتصادی افزایش می‌یابد و در رکودها کاهش خواهد داشت.
موارد تاثیرگذاری مانند فاکتورهای اقتصادی، موقعیت تجاری و مهارت‌های شخصی فرد شاغل؛ درباره امنیت شغلی در مشاغل و در زمان‌های گوناگون قابل‌ملاحظه است.
به‌عنوان مثال، در گذشته میزان محصول و درآمد یک کشاورز بستگی به توان جسمانی وی، نیروی کار فعال، آب و هوا و میزان بارش باران و موضوعاتی از این دست داشت و در واقع مهارت‌های شخصی و عوامل طبیعی نقش پر رنگی در حفظ و تداوم موفقیت شغلی وی بازی می‌کردند. امروزه با پیدایش فناوری‌های نوظهور، مشاغل و روابط کاری بسیاری از انسان‌ها تغییر کرده و موقعیت شغلی شاغلان علاوه بر عوامل طبیعی، اقتصادی و اجتماعی با موارد جدیدی نیز روبه‌رو شده است.
یکی از کارشناسان اقتصاد درباره رکود بزرگ اقتصادی ایالات متحده امریکا در دهه سی میلادی می‌گوید: «شخصیت انسان‌ها در بحران‌های اقتصادی در زیر فشارهای ایجادشده، بیکاری و نبود امنیت شغلی مانند پوست تخم‌مرغ می‌شکند.» این جمله بیانگر میزان اهمیت مقوله امنیت شغلی در جوامع امروزی است.
درباره امنیت شغلی در صنعت نمایشگاهی ایران، ابتدا باید گفت که شاغلان این صنعت در دو دسته شاغلان دولتی و غیردولتی قابل بررسی هستند.
مشاغل دولتی این بخش مانند تمامی مشاغل دولتی دیگر باوجود کمبودها و مشکلات، از امنیت شغلی نسبی برخوردارند، اما مشاغل خصوصی و فعالان و شاغلان صنعت نمایشگاهی در حوزه‌های گوناگون که مزایای استخدامات دولتی را یدک نمی‌کشند، مشکلاتی در این زمینه دارند. صنعت نمایشگاهی یکی از پرچالش‌ترین و پر دغدغه‌ترین مشاغل در زمینه امنیت شغلی فعالان این صنعت است.
بنا به ماهیت نمایشگاه‌ها که در دوره‌های کوتاه‌مدت برگزار می‌شوند، مشاغل این صنعت نیز در بسیاری از موارد به صورت پروژه‌ای و موقت لحاظ شده‌اند. از سوی دیگر، به علت آنکه پس از پایان یک نمایشگاه تمامی اسباب و ساختارهای ایجادشده جمع‌آوری می‌شوند و برای بررسی یک نمایشگاه پس از پایان دوران برگزاری تنها باید به مدارک و مستندات ثبت شده، اکتفا کرد؛ سوابق کاری ملموسی برای فعالان این حوزه جهت ثبت در رزومه ایشان در دسترس نیست.
این دو موضوع یعنی دوره‌ای بودن یا به‌عبارت دیگر آغاز و پایان داشتن یک نمایشگاه از یک سو و عدم امکان بررسی واقعی سوابق و دستاوردهای شغلی و بالطبع عدم امکان ارزیابی عملکرد در حوزه صنعت نمایشگاهی از سوی دیگر، مقوله‌هایی هستند که باعث می‌شوند یک فعال و شاغل نمایشگاهی در حوزه‌های گوناگون مانند غرفه‌سازی، برگزاری و پیمانکاری خدمات، با میزان بالایی از عدم‌امنیت شغلی مواجه شود.
نبود مولفه‌های امنیت شغلی در مشاغل صنعت نمایشگاهی مانند عدم‌تمرکز بر شغل ازسوی افراد، عدم‌رضایت در شغل، عدم‌رضایت اقتصادی و... باعث شده نیروهای متخصص در این حوزه‌ها رشد چندانی نیابند و شاهد رفت و آمدهای فراوانی در بین شاغلان و فعالان صنعت نمایشگاهی باشیم و از سوی دیگر، مدیران ارشد و تصمیم‌ساز نیز با توجه به موارد بالا ساختارهای درستی برای آموزش و پرورش نیروهای انسانی متخصص نمایشگاهی در نظر نگرفته باشند.
شاید تعداد بسیار کمی از شاغلان بخش خصوصی صنعت نمایشگاهی را بتوان یافت که با گذشت سالیان در این صنعت ماندگار بوده‌اند و در مقابل می‌توان به تعداد کثیری از فعالان نامی و شهیر اشاره کرد که در سال‌های گذشته در این صنعت فعال بوده‌اند و اکنون حضوری در این صنعت ندارند که این موضوع در کمتر صنفی با این شدت قابل لمس است.
آنچه مسلم است آنکه نیروی انسانی متخصص، لازمه ترقی و پیشرفت هر صنف و صنعتی است و این کمبود توجه به پرورش و حفظ نیروهای متخصص و عدم‌ایجاد امنیت شغلی، به‌عنوان یک نقیصه بزرگ در صنعت نمایشگاهی نمود بسیاری دارد.
برای تغییر این شرایط باید امروز فکری اندیشید، در غیر این صورت روند هدررفت انرژی‌ها، توان‌ها و تجربیات از یک سو و عدم‌موفقیت در صنعت نمایشگاهی ایران و حتی عدم‌امکان حفظ جایگاه فعلی از سوی دیگر، قطعی به نظر می‌رسد.
حسام گودرزی - مدیر اجرایی انجمن غرفه‌سازان - صمت
