اهمیت رونق معادن کوچک
معضل حاشیه‌نشینی به‌عنوان خطر بالقوه برای شهرهای بزرگ شناخته شده است. وقتی امکان فعالیت اقتصادی در شهرستان‌ها وجود نداشته باشد، جمعیت به سمت تهران و شهرهای بزرگ سوق داده می‌شوند، این در حالی است که معادن در سطح کشور گسترده هستند و از ظرفیت زیادی در اشتغالزایی برخوردارند.
به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، تاکنون یکی از بزرگ‌ترین منابع درآمدی کشور نفت بوده، اما باتوجه به اینکه این ماده معدنی درحال‌حاضر به یک کالای بی‌ارزش تبدیل شده، باید به سمتی برویم که اتکای خود را به آن کاهش دهیم.
هنگامی‌که درباره نفت صحبت می‌کنیم، بیشتر تمرکز ما بر یک استان است؛ به این صورت که کارآفرینی تنها در یکی از استان‌های کشور ایجاد می‌شود، البته با فرض اینکه از نیروی بومی استفاده شود؛ در حالی که وضعیت در معادن به هیچ وجه این‌گونه نیست. از آنجایی که کشور ما کشوری معدن‌خیز است و ما در زون کانه‌زایی منطقه خاورمیانه قرار داریم، معادن در کشور ما گسترده هستند و ظرفیت بیشتری برای رشد اشتغال و کارآفرینی دارند.
باتوجه به مشکلات اشتغال در کشور باید گفت معضل حاشیه‌نشینی به‌عنوان خطر بالقوه برای شهرهای بزرگ شناخته شده است. وقتی امکان فعالیت اقتصادی در شهرستان‌ها وجود نداشته باشد، جمعیت به سمت تهران و شهرهای بزرگ سوق داده می‌شوند، این در حالی است که معادن در سطح کشور گسترده هستند و از ظرفیت زیادی در اشتغالزایی برخوردارند.
از آنجایی که بخش عمده‌ای از معادن کشور را کوچک‌مقیاس‌ها تشکیل می‌دهند، می‌توانند در رشد اشتغال موثر باشند. در این حوزه ما باید در راستای اهداف اقتصاد مقاومتی گام برداریم. سالیان سال است که موضوع اقتصاد مقاومتی در کشور مطرح شده و یکی از اصول اصلی و پایه‌ای آن فقرزدایی و کنترل حاشیه‌نشینی است. آنچه می‌تواند در راستای اهداف و برنامه‌های اقتصاد مقاومتی و سند چشم‌انداز ۲۰ ساله باشد، موضوع رونق معادن کوچک است.
یکی از مسائل مهم در زمینه بهره‌برداری از معادن، موضوع دسترسی به جاده‌ها و خطوط ریلی است. خوشبختانه ما بعد از انقلاب در زیرساخت‌هایی از جمله جاده، برق و... رشد خوبی داشته‌ایم؛ در نتیجه شرایط ظهور معادن کوچک در کشور فراهم است.
البته معادن کوچک مشکلاتی هم دارند و به‌اصطلاح می‌توان گفت بخش معدن در کشور یتیم است؛ به این معنی که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. اگر بودجه بخش‌های مختلف اقتصادی را بررسی کنیم، متوجه می‌شویم عدد این شاخص در بخش معدن بسیار کم است. تسهیلاتی که به سایر صنایع و بخش‌ها تخصیص داده شده و وام‌هایی که به بخش‌های دیگر تعلق گرفته همه نشان می‌دهد صنایع و معادن کوچک ضعیف هستند و مورد بی‌مهری‌هایی قرار گرفته‌اند.
در این بین هرچند بانک و بیمه به نام بخش معدن داریم، اما معادن کوچک نتوانسته‌اند آنطور که باید به‌واسطه حمایت‌های آنها فعال شوند.
امیربیژن یثربی - برگزیده بنیاد ملی نخبگان در علوم زمین - صمت
