مشکل بزرگ صادرات تحریم‌های داخلی است
عمده‌ترین چالش و مشکلی است که صادرکنندگان و فعالان تجاری ما با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. وضع عوارض، تعداد بالای بخشنامه‌ها، ممنوعیت صادرات برخی کالاها و استفاده نامناسب از ابزار سامانه جامع تجارت نیز از دیگر چالش‌ها و مسائل پیش روی صادرکنندگان است.
به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، صادرکنندگان ما در شرایط کنونی وضعیت مناسبی ندارند و اوضاع به‌قدری برای آنها سخت شده که حتی صادرکنندگان بزرگ نیز نسبت به مقوله صادرات دلسرد شده‌اند.
تحریم و شیوع کرونا مشکلات بزرگی را با خود به همراه داشته اما فشارهای داخلی که از طرف سیاست‌گذار به این فعالان تجاری وارد می‌شود نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در ایجاد این وضعیت نابسامان دارد. در حقیقت فشارهایی که امروز از داخل به صادرکنندگان اعمال می‌شود،
عمده‌ترین چالش و مشکلی است که صادرکنندگان و فعالان تجاری ما با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. وضع عوارض، تعداد بالای بخشنامه‌ها، ممنوعیت صادرات برخی کالاها و استفاده نامناسب از ابزار سامانه جامع تجارت نیز از دیگر چالش‌ها و مسائل پیش روی صادرکنندگان است.
گرچه سامانه تجارت به این منظور طراحی شده بود که با تشکیل پنجره‌های واحد صاحبان کسب‌وکار در حوزه تجارت با کمترین موانع به امر صادرات مشغول شوند اما درحال‌حاضر این سامانه به یکی از بزرگ‌ترین عوامل محدودکننده تبدیل شده است.
وقتی صادرات یک محصول به‌طور قانونی انجام می‌شود، نباید هیچ مانعی تحت عناوین مختلف از جمله تنظیم بازار در برابر این اقدام ایجاد شود چراکه در احکام دائمی برنامه ششم توسعه به‌صراحت اعلام شده که هیچ کدام از مراکز تصمیم‌گیری حق وضع عوارض صادراتی و ایجاد ممنوعیت و محدودیت صادرات روی هیچ کالایی تحت عنوان تنظیم بازار را ندارند، در صورتی که امروزه چنین اتفاقی رخ می‌دهد. ما با بررسی آمارهای صادراتی در کشور و با در نظر گرفتن همه‌گیری کرونا درمی‌یابیم که صادرات کشور نسبت به سال گذشته با کاهش چهل و چهار درصدی روبه‌رو بوده است؛ پس در این شرایط چرا به‌جای حمایت از صادرات، شاهد رفتار نامناسب و ایجاد موانع جدید در مسیر صادرات هستیم؟! چرا تحت عناوین مختلف صادرکنندگان را درگیر تحریم‌های داخلی می‌کنیم؟! نمونه این امر فشارهای اخیر بود که بانک مرکزی برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به صادرکنندگان وارد کرد.
بخشنامه اخیر ارزی که ازسوی این بانک صادر شد، صادرکنندگان خوشنام و دارای سابقه را نیز با سختی و مشکل مواجه کرده تا جایی که حتی این صادرکنندگان که با تلاش و سختی‌ها و درگیری‌های فراوان موفق به کسب بازار صادراتی برای خود شده‌اند نیز با این چالش‌ها و مشکلات روبه‌رو هستند و در این فکرند که عطای صادرات را به لقای آن ببخشند. البته این مشکل مختص این روزها نیست. در گذشته نیز هنگامی که بحث ارز چهارهزار و دویست تومانی مطرح شد، تمام فعالان تجاری کشور در تمام حوزه‌ها یکصدا اعلام کردند این سیاست و تصمیم خلق‌الساعه نه کمکی به اقتصاد ما خواهد کرد و نه به کاهش نرخ ارز؛ اما متاسفانه سیاست‌گذار تصمیم خود را تغییر نداد و نتیجه این تصمیم اشتباه با بررسی قیمت‌های بازار کاملا مشهود است.
بخشنامه‌های خلق‌الساعه که از بدنه دولت صادر می‌شود، حکم تحریم‌های داخلی را دارد. صادرات در امر تامین مالی با مشکل اساسی مواجه است و نیز در بحث جابه‌جایی پول که موضوع بسیار دشواری است. صادرکنندگان تمام سختی‌ها را به جان خریدند اما متاسفانه دائم رفتارهای آزاردهنده می‌بینند و عناوین نامربوطی به این فعالان اقتصادی اطلاق می‌شود.
نرخ‌گذاری در داخل گمرکات نیز چالش دیگری است که صادرکنندگان با آن مواجه هستند. همچنین صادرکنندگان برای ارسال کالاها به هر نقطه دنیا باید از مسیرهای متعدد عبور کنند که این موضوع هزینه گزافی را به آنها تحمیل می‌کند.
هزینه انتقال و جابه‌جایی ارزهایی که به واردات کالا اختصاص می‌گیرد در بانک مرکزی محاسبه می‌شود که این رقم به‌طور متغیر از ده تا هجده درصد ازسوی این بانک پرداخت می‌شود؛ رفتاری که می‌توانست به‌صورت عادلانه با صادرکنندگان کشور نیز انجام شود. این موضوع نشان می‌دهد متاسفانه تجارت خارجی ما همچنان واردات محور است و از صادرات حمایت نمی‌شود.
قدیر قیافه - نایب رئیس کنفدراسیون صادرات ایران - صمت
