تجارت الکترونیک و سهولت در روابط تجاری
افزایش پایگاه مشتریان که از سراسر کشور و برای شرکت‌های بین‌المللی از سراسر جهان، می‌توانند دسترسی همه‌ساعته و در تمام روزهای سال داشته باشند منجر به افزایش فروش و گسترش حوزه تجارت شده است.
به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، تجارت الکترونیک، به معنی انجام معاملات تجاری، از طریق ابزارهای الکترونیکی نظیر کامپیوتر و اینترنت است. این نوع تجارت از دهه 1960 میلادی معرفی شده و درحال‌حاضر یکی از اصلی‌ترین روش‌های انجام معاملات تجاری است.
با ظهور شبکه‌های اجتماعی، فضای مجازی به موتور محرک تجارت الکترونیک مبدل شده است. از انواع مدل‌های تجارت الکترونیک به تجارت الکترونیک بنگاه به بنگاه، بنگاه به مشتری، مشتری به مشتری و دولت به دولت می‌توان یاد کرد.
از بین انواع مدل‌های مذکور برای تجار و بازرگانان مدل‌های بنگاه به بنگاه و بنگاه به مشتری کارآیی دارد که در این دسته نیز تجارت بنگاه به بنگاه بخش عمده‌ای از تجارت الکترونیکی را در بر می‌گیرد.
در این مدل، شرکت تجاری در مراحل مختلف همچون ثبت‌سفارش، دریافت پیش‌فاکتور و استفاده از ابزارهای پرداخت الکترونیکی از طریق شبکه‌های مرسوم اقدام می‌کند. در این مدل همه ارکان و خدمات مرتبط با تجارت بین‌المللی نظیر تامین‌کنندگان مواد و محصول، خریداران، فرستندگان دریایی کالا، لجستیک (پشتیبانی)، خدمات (سرویس‌های) بازرسی،اخبار بازاریابی و کاربری‌های نرم‌افزار که موجب سهولت در امور تولید، خرید و فروش می‌شوند در یک محل گرد هم می‌آیند.
از طرف دیگر مدل بنگاه به مشتری بیشتر در امور خرده فروشی کاربرد دارد. این نوع تجارت با گسترش فضای مجازی افزایش یافته و در شرایط بحرانی همچون شرایط کرونایی حاضر به اوج خود رسیده است.
اما سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا تجار و صاحبان کسب‌وکارها به استفاده از تجارت الکترونیک روی آورده‌اند. در پاسخ باید گفت افزایش پایگاه مشتریان که از سراسر کشور و برای شرکت‌های بین‌المللی از سراسر جهان، می‌توانند دسترسی همه‌ساعته و در تمام روزهای سال داشته باشند منجر به افزایش فروش و گسترش حوزه تجارت شده است.
در این بین ساده شدن پرداخت‌های دوره‌ای و وجود تراکنش‌های فوری که موجب انتقال با سرعت بالای پول به حساب تاجر می‌شود، از دیگر دلایل افزایش استفاده از تجارت الکترونیک توسط تجار و بازرگانان و همچنین صاحبان کسب‌وکارها است. گرچه تجارت الکترونیک فرصت بسیاری در اختیار صاحبان کسب‌وکار قرار داده اما در این بین چالش‌ها و تهدیدهایی نیز برای این افراد وجود دارد؛ از جمله این چالش‌ها، ناامنی سایبری و حملات هکرها است که رفع آن نیاز به تخصیص هزینه‌های بیشتر به زیرساخت‌های تجارت الکترونیک دارد.
ارجاع کالا پس از فروش و مسائل پرداختی مربوط به آن از دیگر چالش‌های صاحبان کسب‌وکار به‌شمار می‌رود؛ از این رو صاحبان کسب‌وکار ملزم به نگهداری مستمر از سازکارهای ایجادی تجارت الکترونیک خویش هستند؛ بدین‌گونه که با رشد و تغییر فناوری، سیستم‌های خود را بروزرسانی کنند.
گرچه تجارت الکترونیک منجر به سهولت در روابط تجاری در ایران نیز شده اما تغییرات فناوریک، ظهور و بروز رمزارزها، پرداخت‌ها و ابزارهای الکترونیک، استفاده از فضاهای ابری، قدرت و سرعت تطابق بانک‌ها و موسسات اعتباری با پرداخت‌های الکترونیک، سرعت تطبیق سیاست‌گذاران و مقامات نظارتی و فرآیند اخذ مجوز کسب‌وکارهای الکترونیک، بروزرسانی و حفظ تجارت الکترونیک را برای تجار و صاحبان کسب‌وکار ایرانی در عرصه رقابت با چالش‌های جدی مواجه کرده است.
*حجت‌اله فرزانی - کارشناس مالی و بانکی- صمت
