مدیران انقباضی عامل رشد بروکراسی در معدن
هرچند استقبال خوبی برای سرمایه‌گذاری در بخش معدن وجود دارد و سرمایه‌های سرگردانی داریم که می‌تواند به بخش معدن سوق داده شود اما بروکراسی باعث شده انگیزه‌ها گرفته شود و رغبت چندانی وجود نداشته باشد.
به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، همواره صحبت از این است که انگیزه برای بهره‌برداران معادن بالا برود و از آنها برای افزایش تولید حمایت شود تا در رشد اقتصادی سهمی داشته باشند.
اما در عمل معدنکاران با بروکراسی اداری پیچیده و سخت به‌عنوان بزرگ‌ترین سد در مسیر تولید مواجه می‌شوند که گاهی انگیزه را از آنها می‌گیرد. هرچند استقبال خوبی برای سرمایه‌گذاری در بخش معدن وجود دارد و سرمایه‌های سرگردانی داریم که می‌تواند به بخش معدن سوق داده شود اما بروکراسی باعث شده انگیزه‌ها گرفته شود و رغبت چندانی وجود نداشته باشد.
تفکرمان را عوض کنیم
عزیز میرزاییان، رئیس کمیسیون معدن انجمن سنگ ایران با انتقاد از شدت بروکراسی اداری در کشور، اظهار کرد: عملکرد وزارتخانه و سازمان‌های دولتی در ارتباط با وظایف حاکمیتی خود ضعیف است. آنها یا قوانین را به‌خوبی بلد نیستند و یا آن را به راحتی دور می‌زنند و با صدور بخشنامه‌های مغایر و متعدد موانع جدیدی بر سر راه فعالان اقتصادی ایجاد می‌کنند.
رئیس کمیسیون معدن انجمن سنگ ایران بابیان اینکه بروکراسی اداری به حوزه معدن خلاصه نمی‌شود، ادامه داد: ما نه تنها در بخش معدن بلکه در همه زمینه‌ها این مشکل را داریم و شاهد موانع بروکراسی اداری هستیم.
او با اشاره به نقش مدیران در کاهش بروکراسی اداری، ادامه داد: مدیران انقباضی به دنبال اعمال قدرت بوده و از نقاط ضعف قوانین استفاده می‌کنند اما مدیرانی که تنها به دنبال اعمال مدیریت هستند همیشه از نقاط مثبت قوانین بهره می‌برند.
او تاکید کرد: اگر مدیران بر نقاط قوت قوانین تمرکز کنند، بستر سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف از جمله معدن را در کشور فراهم می‌کنند و موجب رشد آن می‌شوند.
میرزاییان با تاکید بر اینکه باید تفکرمان را تغییر دهیم، اظهار کرد: برای حل این مشکل باید نوع تفکرمان و قوانین را اصلاح کنیم. باور دارم تا زمانی که این مهم اتفاق نیفتد کاری پیش نمی‌رود. اگر نوع تفکرمان را اصلاح کنیم همه به سمتی می‌رویم که از نقاط مثبت قوانین حداکثر استفاده را داشته باشیم و نقاط ضعف قوانین که مانع توسعه هستند را کمتر ببینیم.
او در ادامه با اشاره به ضعف نظارت در فعالیت‌های معدنی اظهار کرد: دولت وظیفه نظارتی خود را به‌خوبی انجام نمی‌دهد در نتیجه شاهد رشد بروکراسی هستیم. نظارت بربخش معدن بسیار مهم است و متولیان معدن باید بر تفاوت‌های آن با بخش‌های دیگر واقف باشند. کار کردن در داخل محدوده، نوع ماده معدنی، کیفیت و عیار آن مسئله مهمی است اما می‌بینیم که گاهی فردی با داشتن شرایط نمی‌تواند کار خود را به‌درستی ادامه دهد اما یک فرد دیگر همان کار را به راحتی انجام می‌دهد.
دنبال پروانه
سید قاسم مشکانی، کارشناس معدن درباره وجود بروکراسی اداری در معدن اظهار کرد: تهیه پروانه بهره‌برداری که یک‌روند یک ساله است گاهی تا ده سال هم طول می‌کشد. سرمایه‌گذاری در بخش معدن جدا از اقدامات قانونی، به استان، سلیقه مسئولان استانی و کارشناسان وزارتخانه بستگی دارد و متفاوت است.
این کارشناس معدن با اشاره به روند طبیعی فعال کردن یک معدن گفت: در معادنی مثل فلزی‌ها باید ابتدا اکتشاف اول و دوم یا به‌اصطلاح تفصیلی و نیمه تفصیلی داشت. در اکتشاف تفصیلی باید مشخص کرد چه کانساری وجود دارد، آیا معدنکاری به صورت سطحی توجیه‌پذیر است و در نهایت آنالیز ماده معدنی و عیار را ارائه کرد. اما در اکتشاف نیمه تفصیلی هزینه‌ها بیشتر شده، مسیرها ساخته می‌شود، بررسی ژئوفیزیکی و به‌نوعی جمع‌بندی نهایی توجیه اقتصادی انجام می‌شود. در نهایت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان با بررسی کارشناسانه اجازه نهایی و پروانه بهره‌برداری را صادر می‌کند اما دیده‌ایم که معدن دیگری در نزدیکی همان منطقه نه حفاری کرده و نه ترانشه‌کاری اما ظرف چند ماه پروانه گرفته است.
مشکانی با اشاره به بروکراسی اداری و روند ناصحیح معدنکاری اظهار کرد: ما به عنوان معدنکار تمام مراحل اخذ پروانه را پیش می‌بریم اما می‌بینیم ایرادهای زیاد و بهانه‌های واهی گرفته می‌شود. آخرین بار بیست و هفت مورد برایمان غلط گرفته‌اند که بیشتر آنها اشتباه و غیرکارشناسانه است. به طور مثال دریکی از گزارش‌ها اسم دو بیلی را که در طول کار استفاده کرده‌ایم به عنوان بیل پی سی دویست کوموسو خط شش و جای دیگر بیل کوموسو دویست و بیست پی سی خط شش زده‌ایم، با تعجب می‌بینم که این مورد را از ما غلط گرفته‌اند و اصلا متوجه نشده‌اند که بیل‌هایی که اجاره کرده بودیم مارک‌هایشان و سال تولیدشان فرق داشته است. اما آنجایی که اطلاعات ترانشه را زده‌ایم و شاید خطای کوچکی هم دریکی از ترانشه‌ها داشته‌ایم و قبول می‌کنیم که اشتباه فنی ما بوده است را متوجه نشده و غلط‌گیری نکرده‌اند.
او بابیان اینکه یکی از دلایل رشد بروکراسی بی‌اطلاعی کارشناسان و ضعف دانش آنها است، ادامه داد: کسی که فعالیت ما را به عنوان معدنکار بیست ساله بررسی می‌کند دانش این کار را ندارد. متاسفانه گاهی نیروهایی بر سرکار هستند که تازه از دانشگاه فارغ‌التحصیل و به طور ناگهانی مدیر شده‌اند. بنابراین فرآیند ایرادگیری‌های نابجا طولانی و گاهی نگران‌کننده می‌شود.
او در پایان اظهار کرد: بنابراین در حالی که ظرف یک‌سال باید اطلاعات نیمه تفصیلی را ارائه دهیم تا پروانه اکتشاف را دریافت کنیم، ایرادهای زیادی گرفته می‌شود تا جایی که برای فعالیت در یک محدوده معدنی دو سال به دنبال گواهی کشف و پروانه بهره‌برداری هستیم.
* صمت
