اقدامات وزارت صنعت در بخش معدن
احیای معادن کوچک مقیاس گامی مهم برای تحقق انقلاب معدنی در کشور جایگزین شدن درآمدهای معدنی به جای درآمدهای نفتی از اهداف اسناد بالادستی کشور به شمار می رود و این مساله مورد توجه دولت بوده است.
به گزارش نمایشگاه بین المللی سنگ ایران، به باور کارشناسان، اقدامات خوبی برای توسعه بخش معدن انجام گرفته که با توجه به پتانسیل های موجود و منابع خدادادی، جا برای کار بیشتری وجود دارد.
در همین راستا، توسعه معادن و صنایع معدنی از سیاست‌های دولت در سال رونق تولید است و مشتمل بر 5 برنامه و راهبرد کلی در دستور کار جدی وزارت صنعت قرار گرفته و برنامه‌های لازم برای تحقق آن تدوین شده است.
با توجه به اینکه بخش معدن ظرفیت بسیار بالایی در اقتصاد ایران دارد و در شرایط کنونی کشور باید از این فرصت بیشتر بهره‌مند شویم، در این راستا اجرای نقشه راه معدن و صنایع معدنی، پروژه توسعه فعالیت‌های اکتشافی، پروژه تکمیل زنجیره ارزش فلزات اساسی( فولاد، مس و آلومینیوم) و پروژه تجهیز و نوسازی معادن کشور اجرا می‌شود و از اهم برنامه های تدوین شده وزارت صنعت، معدن و تجارت است.
اما از سوی دیگر با توجه به اینکه بر اساس آمارهای منتشر شده، هشتاد و پنج درصد سهم اشتغال معادن مربوط به معادن کوچک است و شصت و پنج درصد تولید را نیز به خود اختصاص داده اند و در عین حال نود و هشت و سه درصد از معادن ایران ویژگی کوچک دارند، امسال وزارت صنعت طرح احیا و فعال سازی تعداد صد و پنجاه معدن کوچک را در برنامه دارد.
همچنین با توجه به اهمیت صادرات مواد معدنی با در نظر گرفتن منابع بیشمار خدادادی و سهم بالای ارزآوری صادرات این محصولات، موضوع رویکرد صادراتی این‌گونه معادن نیز در برنامه ریزی ها مورد توجه قرار دارد و وزارت صمت و شخص وزیر صمت به صورت جدی در کنار طرح احیا، فعالسازی و توسعه معادن کوچک مقیاس است.
در این راستا رضا رحمانی با صدور حکمی، رییس هیات عامل سازمان ایمیدرو را با حفظ سمت به عنوان مسئول اجرای طرح احیاء، فعال سازی و توسعه معادن کوچک مقیاس که از طرح‌های اقتصاد مقاومتی نیز به شمار می رود، منصوب کرد.
به اعتقاد کارشناسان این حوزه، احیاء و فعالسازی معادن کوچک در واقع به عنوان ظرفیت‌های نهفته کشور یک ضرورت محسوب می‌شود و همسو با برنامه کمک به رونق تولید و حفظ سرمایه‌های ملی است.
رهبر معظم انقلاب همواره بر جایگزینی درآمدهای نفتی برای توسعه و اقتصاد کشور تأکید داشته اند، و معدن می‌تواند همانگونه که در اسناد بالادستی نیز مورد اشاره قرار گرفته، جایگزینی مناسب به شمار آید.
وزیر صمت همواره خبر از به راه افتادن یک نهضت و انقلاب معدنی را داده است و با اعلام اینکه امسال صدها میلیارد تومان پروژه در حوزه های مختلف معدن و صنایع معدنی راه اندازی خواهد شد، گفته که این رقم سال های آینده به سیصدهزار میلیارد تومان می رسد. رضا رحمانی بر تکمیل زنجیره فلزات در کنار فعالسازی معادن کوچک مقیاس نیز تأکید داشته و بر همین اساس اساساً نقشه راه معدن و صنایع معدنی با هدف ارتقای وضعیت بخش معدن تدوین شده و می تواند گامی بزرگ در توسعه معادن کشور شود.
به گفته سعید زرندی«معاون طرح و برنامه وزارت صمت» مسئولیت اجرای این نقشه با معاونت امور معادن و صنایع معدنی و با همکاری ایمیدرو و سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی است.
او با اشاره به اینکه وظایف و مسئولیت های هر بخش در نقشه راه معدن و صنایع معدنی، مشخص شده و فرآیند اجرایی آن نیز آغاز شده است، گفته که توسعه معادن و صنایع معدنی با پنج پروژه در برنامه های سال جاری دیده شده که مهمترین آن اجرای نقشه راه است و ما مصمم به اجرای آن هستیم.
اما بی شک اجرای این گونه طرح ها بدون مشارکت مردم و بخش خصوصی میسر نخواهد شد و به همین دلیل است که شخص رضا رحمانی به عنوان وزیر صمت همواره بر مشارکت بخش خصوصی در کارهای مربوط به معدن و صنایع معدنی تاکید دارند و در خصوص همین طرح فعال سازی معادن کوچک نیز تصریح کرده اند که از مردم می خواهیم در این معادن سرمایه گذاری کنند.
او تأکید کرده که طرح احیاء، توسعه و فعال سازی معادن کوچک با هدف جلب سرمایه گذاری مردم دنبال می شود و به همین منظور از مردم و تشکل ها دعوت می کنیم در این خصوص سهم و میزان مشارکت خود را افزایش دهند.
در این رابطه شرکت‌های بزرگ اعلام کرده اند به طور تضمینی مواد تولیدی معادن کوچک را با نرخ روز و در قرارداده های بلند مدت خریداری می‌کنند. ناگفته نماند که بر اساس مطالعات کارشناسان، سرمایه گذاری در معدن از توجیه اقتصادی بالایی برخوردار است و سرمایه گذاران با بازدهی خوبی نیز مواجه می شوند.
به گفته رضا رحمانی برنامه فعالسازی معادن کشور با پنج هدف بزرگ از جمله اجرای نقشه راه معادن و صنایع معدنی کشور، اجرای طرح توسعه فعالیت های اکتشافی، طرح احیاء، توسعه و فعال سازی معادن کوچک مقیاس، طرح تکمیل زنجیره ارزش فلزات اساسی و طرح نوسازی و تجهیز معادن کشور دنبال می شود که امیدواریم شاهد تحولی بزرگ در این بخش مهم اقتصادی کشور در چند سال آینده باشیم.
اما نکته حایز اهمیت در اجرای این طرح، با توجه به اینکه اکثر این معادن کوچک و متوسط در مناطق محروم کشور هستند، بهره مندی مناطق کمتر برخوردار از مزایای طرح است.
وزیر صنعت، معدن و تجارت هم تأکید داشته است که باید فعالیت‌ها در همان مناطقی که معادن فعال است و در همان منطقه تمرکز یابد و از گردش مالی تا تامین تدارکات آنها و حتی جذب نیرو در خود همان منطقه مربوطه باشد تا مردم تاثیر این فعالیت‌ها را در زندگی خود حس کنند و این کمک شایانی به توسعه، اشتغال و آبادانی این مناطق خواهد کرد.
به گفته سرقینی«معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت» طرح احیا و فعالسازی معادن کوچک مقیاس از استان های محرومی مانند سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی نیز آغاز شد. او گفته با توجه به اینکه عمده معادن کوچک مقیاس در مناطق محروم هستند، از لحاظ ایجاد اشتغال باید به این معادن توجه کرد و خوشبختانه عزم جدی بین دولت و بخش خصوصی برای به سرانجام رساندن این طرح ملی ایجاد شده است.
اما باید به این نکته نیز توجه داشت که عمده معادن کشور کوچک مقیاس و متوسط هستند که با در نظر گرفتن مجموع آنها، سهم این معادن در اقتصاد و ارزش افزوده بخش معدن قابل توجه است.
به گفته جعفری«مدیر عامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران » نود و هشت و سه درصد از معادن کشور معادن کوچک و متوسط هستند و پنج هزار و ششصد و چهل و هفت معدن فعال در کشور داریم که استان اصفهان دارای بیشترین معدن است. او گفته که بیشترین معادن غیر فعال در خراسان رضوی قرار دارند.
مدیر عامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران همچنین اعلام کرده که حدود دویست معدن در حال تجهیز در کشور وجود دارد که بیشترین آن مربوط به استان مرکزی است.
بی شک اجرای این طرح گامی مهم در تحقق رونق تولید، ایجاد اشتغال و توسعه است که وزارت صمت نیز به صورت جدی آن را دنبال می کند.
* شاتا
