لزوم توجه به مشکل مسکن در شهرهای کوچک ایران
تا زمانی که زمین در دست عده ای خاص است که با بالا بردن قیمت هر روزه آن منتظر دریافت سود بیشتری هستند نمی توان انتظار داشت که صنعت ساخت و ساز رونق بگیرد و قیمت مسکن رقابتی شود.
اکبر صفرزاده: بسیاری از تصمیم گیری هایی که تاکنون در حوزه بر طرف کردن مشکل مسکن انجام شده بر مبنای جغرافیا و فضا و امکانات موجود در تهران و دیگر کلان شهرها شکل گرفته و در بسیاری از موارد امکانات و جغرافیای شهرهای دیگر ایران مورد توجه کافی قرار نگرفته است. برخی کارشناسان و مسئولینی که به بهانه حل کردن مشکل مسکن در رسانه های مختلف صحبت می کنند بیش از دیگر شهرهای ایران به تهران توجه دارند؛ راهکارهایشان بر اساس دریافت هایشان از وضعیت مسکن تهران ارائه می شود و معضلاتی را بررسی و موشکافی می کنند که فقط مربوط به تهران یا چند کلان شهردیگرایران است و در بسیاری از موارد به بسیاری از شهرهای ایران ربطی ندارد.
در طول دهه های گذشته به دلیل کم بودن زمین درتهران از یکی سو و افزایش تقاضا برای مسکن در این شهر از سوی دیگر فروش تراکم و انبوه سازی در این شهر شدت یافت و این رویه بدون هیچ دلیل منطقی و خاصی به برخی از شهرهای ایران نیز تسری پیدا کرد.
در بسیاری از شهرهای ایران که در آنها نه تقاضای شدیدی برای مسکن وجود داشت و نه کمبود جا، آپارتمان هایی چند طبقه ساخته شد. در تمامی کشورهای دنیا به منظور جلوگیری از مهاجرت جمعیت به کلان شهرها، هزینه زندگی در کلان شهرها چند برابر هزینه های زندگی در شهرهای کوچک است در حالی که در بسیاری از نقاط ایران این وضعیت به حالت یکسان و برابر درآمده است.
در بسیاری از شهرهای ایران قیمت مسکن تقریبا با قیمت خانه در جنوب پایتخت، یکسان و برابر است. در تمامی شهر های دنیا کیفیت خانه هایی که در شهرهای کوچک ارائه می شود هم به لحاظ وسعت و هم به لحاظ فضای سبز بسیار بالاتر از کلان شهر ها است اما در حال حاضر و در ایران کیفیت خانه های مسکونی در بسیاری از شهرها با کیفیت خانه ها در پایتخت هم سان شده است.
به دلیل عدم نظارت کافی دولت و شهرداری و عدم دخالت به موقع و موثر این دو نهاد تاثیر گذار در قیمت مسکن در دوره های گذشته، ساخت و ساز در شهرهای کوچک ایران در برخی مواقع به دست دلالانی افتاد که جز کسب سودهای کلان به مساله دیگری نمی اندیشیدند.
برخی دلالان مسکن و زمین که شرایط ساخت و ساز در تهران برایشان مهیا نبود به شهرهای کوچک رفتند و با دلالی زمین و مسکن سودهای کلانی به جیب زدند. در آن شرایط باید با اینها برخورد می شد ولی نشد. طراحی و معماری کلی شهر وظیفه دولت و شهرداری است نه دلال یا بساز و بفروش.
دلال و بساز و بفروش نباید اجازه داشته باشد در این کلیت، خللی وارد کند. انبوه ساز برای کسب سود بیشتر تمایل دارد تعداد طبقات بیشتری بسازد، پارکینگ نسازد و…. دولت و شهرداری باید جلوی او را بگیرد. طراحی و معماری کلی شهر وظیفه دولت و شهرداری است نه دلال یا بساز و بفروش.
نباید اجازه داد اتفاقی که برای معماری شهرتهران روی داده برای دیگر شهرهای دیگر ایران نیز روی دهد. عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی بارها و بارها علاقه خود را به ایجاد فضای رقابتی و آزاد در کسب و کار بیان کرده است. ایجاد فضای کسب و کار رقابتی و آزاد در حوزه مسکن بدون واگذاری زمین های جدید در شهرهای کوچک امکان پذیر نیست.
تا زمانی که زمین در دست عده ای خاص است که با بالا بردن قیمت هر روزه آن منتظر دریافت سود بیشتری هستند نمی توان انتظار داشت که صنعت ساخت و ساز رونق بگیرد و قیمت مسکن رقابتی شود. واگذاری زمین های مسکونی جدید در قالب شهرک های جدید در شهرهای کوچک تنها راهکار مبارزه با دلالی آن است. زمانی که تولید بیشتر از تقاضا وجود داشته باشد دلالی خود به خود از بین می رود و کالا در یک رقابت تجاری آزاد قیمت واقعی خود را پیدا می کند.