۷۰ درصد مشکلات مملکت مربوط به معماری است؟
زلزله برای برج ها و آپارتمان های بلند مرتبه نوعی فاجعه است. ساختمان فرو می ریزد و برخی به دلیل آنکه فرصت فرار ندارند کشته و زخمی می شوند؛ آنها که زنده می مانند تقریبا دربه در و بی پناه می شوند و باید در جاهایی مانند استادیوم یا پارک چادر بزنند.
اکبر صفرزاده: آیا هفتاد درصد مشکلات اجتماعی اقتصادی و فرهنگی مملکت مربوط به معماری است؟ آیا می توان این فرضیه را به اثبات رسانید؟ برای پاسخ دادن به این سوال می توان چندین جواب متنوع در نظر گرفت؛ شاید این جواب ها برای اثبات این فرضیه قانع کننده باشد و شاید هم خیر.
در گذشته برای ساخت مسجد، مدرسه، درمانگاه یا بیمارستان و محل های ورزشی مانند زورخانه زمین های بزرگ در نظر می گرفتند تا علاوه بر ساخت ساختمان مسجد، مدرسه، بیمارستان و زورخانه تعداد قابل توجهی مغازه هم در کنارآن بسازند و با کرایه دادن مغازه ها همه یا بخشی از مخارج مسجد، مدرسه، بیمارستان و زورخانه را تامین کنند.
در تمامی شهرهای بزرگ ایران ترافیک یک معضل اساسی است. در بسیاری از شهرهای کوچک و متوسط ایران نیز ترافیک در برخی خیابانها در حال شکل گیری است. بدون شک یکی از مهمترین دلایل شکل گیری این ترافیک عدم ایجاد محله های جدید و ایجاد تراکم در برخی نقاط شهر است. اگر شهرهای کوچک و متوسط ایران در سطح گسترش می یافتند بدون شک امروزه همین ترافیک اندک را در برخی خیابانهای این شهرها نداشتیم. باید توجه داشت که این ترافیک های کوچک در صورت عدم رسیدگی به ترافیک های بزرگ تر و غیر قابل کنترل تر تبدیل خواهند شد.
توسعه شهرهای کوچک و متوسط در سطح و روی آوردن به معماری اسلامی و ایرانی برای ساخت خانه های حیاط دار این امکان را فراهم می کند تا درون حیاط خانه ها چندین درخت داشته باشیم. در معماری خانه های ایرانی اسلامی در بیرون و داخل حیاط «درخت» وجود داشت و صاحب خانه خود را مکلف می دانست که به این درخت ها رسیدگی کند.
اگر امروزه تمامی خانه های موجود در ایران حیاط دار بودند و در بیرون و درون حیاط خانه چندین درخت وجود داشت امروزه با این حجم آلودگی هوا مواجه بودیم؟ ایران کشوری بلاخیز است و بسیاری از مناطق جغرافیایی آن روی گسل زلزله واقع شده است. زلزله برای برج ها و آپارتمان های بلند مرتبه نوعی فاجعه است. ساختمان فرو می ریزد و برخی به دلیل آنکه فرصت فرار ندارند کشته و زخمی می شوند؛ آنها که زنده می مانند تقریبا دربه در و بی پناه می شوند و باید در جاهایی مانند استادیوم یا پارک چادر بزنند.
اگر خانه های ما با معماری اسلامی ایرانی بنا شده بود، مردم ساکن آن بلافاصله پس از وقوع زلزله به حیاط می آمدند و نسبت به آپارتمان ها وبرج ها فرصت بیشتر و بهتری برای فرار داشتند؛ پس از وقوع زلزله و خرابی ساختمان هم می توانستند در همان حیاط خانه چادر بزنند و به حداقل های زندگی دسترسی داشته باشند.
در حال حاضر یکی از مهمترین مشکلات کسب و کارهای وابسته به مغازه، بالا بودن مبلغ اجاره بهای مغازه در برخی نقاط است. کم بودن مغازه های مناسب برای کسب و کار باعث بالا رفتن قیمت آن می شود. بدون شک اگر میزان تولید مغازه هم راستا با میزان تقاضا و بیشتر از آن بود امروزه با اجاره مغازه های پایین تری مواجه بودیم.
وجود حیاط در خانه های ایرانی اسلامی این امکان را برای بچه های کوچک و خانم های خانه فراهم می کند تا در محیطی امن ساعاتی از روز را در معرض نور آفتاب قرار بگیرند و ویتامین دی جذب کنند. طبق برخی بررسی های صورت گرفته کمبود ویتامین دی عامل اصلی بیماری هایی چون سرطان، افسردگی، ام اس و پوکی استخوان است و طبق برخی آمارهای موجود حدودا هشتاد و پنج درصد ایرانی ها با کمبود ویتامین دی مواجه هستند.
بسیاری از کشورهای توسعه یافته دنیا، با توجه جدی به مساله ساختمان سازی به عنوان موتور محرک رونق کسب و کار، سیاست زمین ارزان و ساختمان گران را اجرایی کرده اند. در این روش پولی که قرار است خرج خرید زمین شود خرج ساختمان می شود و طبیعتا ساختمان هایی بزرگتر ساخته خواهد شد.
با دلالی زمین کار به وجود نمی آید اما هر آجری که روی آجر گذاشته شود ارزش افزوده و کار ایجاد می کند. هر چه متراژ ساختمان بیشتر وبالاتر رود میزان کار ایجاد شده بیشتر خواهد بود.
در بسیاری از کشورهای توسعه یافته که سن جمعیت آنها رو به پیری و سالمندی است، ساخت خانه های دو طبقه و پله دار بسیار کم صورت می پذیرد؛ پله بزرگترین دشمن افراد سالمند است؛ اگر این افراد از پله بیافتند و استخوانهایشان بشکند دیگر استخوان های آنها جوش نمی خورد و تا آخر عمر باید در بستر بیماری بمانند و مراقبت های گران قیمت پزشکی را دریافت کنند.
در این گونه کشورها به همین دلیل بسیار مهم و بزرگ و اساسی، پله را از بسیاری از خانه ها حذف کرده اند و خانه هایی هم سطح درست کرده اند. از دیگر اقدمات آنها نصب دستگیره در حمام و دستشویی و استفاده از «سنگ زبر» برای کف این محیط ها است تا از لیز خوردن جلوگیری شود.
یکی از مهمترین دلایل عدم فرزند آوری برخی خانواده های ایرانی در دوران حاضر کم بودن جا و زندگی در آپارتمان های کوچک است. برخی از آنها این طور استدلال می کنند که وقتی در خانه برای خودشان جا به اندازه کافی نیست چرا یک نفر دیگر را به جمعیت خانه و خانواده اضافه کنند.
